Nadzieja na sukces w sporcie - cz. II

Rozwijanie i posiadanie nadziei, jest czymś, o co warto dbać w przypadku młodych sportowców, ale nadzieja przyda się osobom w każdym wieku, bo... przynosi wiele korzyści.

𝐋𝐞𝐩𝐬𝐳𝐞 𝐝𝐳𝐢𝐚ł𝐚𝐧𝐢𝐞 𝐰 𝐭𝐫𝐮𝐝𝐧𝐲𝐜𝐡 𝐰𝐚𝐫𝐮𝐧𝐤𝐚𝐜𝐡 👊 Posiadanie nadziei na sukces może wiązać się z efektywnością działań w sytuacjach trudnych (Chmielewska, Trzebiński, 2004). Wydaje się, że zasób ten jest szczególnie istotny, ponieważ sportowcy pracują w warunkach niepewności i są poddawani ciągłej presji, a jak wskazują Porzak i Sagan (2013) wysoki poziom nadziei na sukces ma wpływ na zdolność podejmowania decyzji w warunkach stresujących. Osoba posiadająca wysoki poziom nadziei na sukces, a przede wszystkim silne przekonanie o umiejętności znajdowania rozwiązania, będzie charakteryzowała się ogólnie niższym poziomem stresu. Badania dowiodły, że istnieje związek pomiędzy stylem radzenia sobie ze stresem a poziomem nadziei na sukces u uczniów ze szkół mistrzostwa sportowego (SMS). Wyższy poziom nadziei wiąże się ze stosowaniem stylu skoncentrowanego na zadaniu lub na unikaniu wśród uczniów SMS-ów (Minda, Piasecka, 2019).

𝐄𝐥𝐚𝐬𝐭𝐲𝐜𝐳𝐧𝐨𝐬́𝐜́ 𝐰 𝐝𝐳𝐢𝐚ł𝐚𝐧𝐢𝐮🤸‍♂️ Zachowania, które kończą się sukcesem dają większe poczucie sprawstwa, kompetencji i mogą wpływać na zwiększenie motywacji wewnętrznej i w konsekwencji odnoszenie kolejnych sukcesów (Matczak, Salata, 2010; Buksik, 2010). Poziom nadziei, jako właściwość danej osoby, jest również wyznacznikiem elastyczności postępowania - jednostki o wysokim poziomie nadziei na sukces dokonują niezbędnych zmian, kiedy są one potrzebne, a jednostki z niskim poziomem nadziei odznaczają się pasywnością (Snyder, Pulvers, 2001, za: Janicka, 2015).

𝐉𝐚𝐤 𝐫𝐨𝐳𝐰𝐢𝐣𝐚𝐜́ 𝐧𝐚𝐝𝐳𝐢𝐞𝐣𝐞̨ 𝐧𝐚 𝐬𝐮𝐤𝐜𝐞𝐬 𝐮 𝐬𝐩𝐨𝐫𝐭𝐨𝐰𝐜𝐨́𝐰?💪👨‍👩‍👧‍👦📈 Zdaniem Ch. R. Snydera (2002) nadzieja kształtuje się już we wczesnym dzieciństwie, a staje się dostrzegalna i rozwija w okresie dorosłości. Podkreśla się, że postawy rodziców względem swoich dzieci mogą przyczyniać się do rozwoju u nich nadziei na sukces (Ryś, 2011). Podłożem kształtowania się nadziei na sukces jest m.in. w środowisko rodzinne (Ladd, 1999, za: Argyle, 1997; Shorey, Snyder, Yang, Lewin, 2003). Warunek stanowi odnoszenie sukcesów w trakcie samodzielnych występów młodych sportowców. Pozwalanie dziecku na kontrolowaną samodzielność i cenienie jego sukcesów jest tym, co rozwija nadzieje na sukces. Z kolei nadopiekuńczość i nadmierna swoboda związana z brakiem oparcia i pomocy nie sprzyja kształtowaniu się nadziei na sukces (Matczak, Salata, 2010).

Poziom nadziei na sukces jest powiązany z percepcją postaw rodzicielskich, co może sugerować, że w pracy z młodymi sportowcami ważne jest uwzględnienie kontaktu rodzinnego (Minda, Piasecka i Kotyśko, 2017). Rodzice pełnią ważną funkcję w rozwoju kariery sportowej swojego dziecka (Siekańska, 2015), w związku z tym sposób postrzegania postaw rodzicielskich przez adolescentów, może pomóc w określeniu tego, co będzie mogło sprzyjać uczniom np. osiąganiu sukcesów lub podtrzymaniu chęci kontynuacji nauki np. w szkole mistrzostwa sportowego.

📌 C.R. Snyder (2002) podkreśla rolę nadziei w sytuacjach, w których jednostka napotyka problemy z osiągnięciem celu – wówczas to właśnie ta właściwość pozwala wytrwać w powziętych decyzjach i jest motywatorem do dalszego działania, z tego też powodu warto ją rozwijać.